Kemiğe İmplante Edilebilen İşitme Cihazları

İşitme kaybı, sıklıkla görülen duyusal engellerden biridir. Dünya Sağlık Örgütü yaklaşık 360 milyon işitme kaybı yaşayan insan olduğunu ve bunların 32 milyonunun çocuk hasta olduğunu raporladı. Ülkemizde ise yaklaşık 2 milyon işitme engelli insan yaşamaktadır.

İşitme kaybı, çeşitli faktörlerin neden olabileceği işitme azalmasını ifade eder. Doğuştan ya da sonradan edinilmiş olabilir. Hafif işitme kaybından derin işitme kaybına kadar değişebilir. Bu handikap ile yaşayan birçok insan, diğer insanlarla iletişim kurma yeteneklerindeki bozulma nedeniyle benlik saygısında ve güveninde bir düşüş yaşar. İşitme kaybı yaşayan insanlar topluma aktif olarak katılamaz, sosyal fobiler geliştirebilir, psikolojik olarak bir düşüş içine girebilir. Kendileri ile alay edilmesi korkusu zamanla bu kişilerde içlerine kapanma ve gündelik hayattan uzaklaşma ile sonuçlanabilir.

Ayrıca eğitim hayatı ile iş hayatında başarılı olabilmek ve sosyal yaşamı düzenleyebilmek adına iyi işiten kulaklara sahip olmak önemlidir. Özellikle yenidoğanlar ve çocuklar için işitme ile bir problem saptandıysa erken dönemde mutlaka rehabilitasyon başlanmalıdır. Erken dönemde rehabilite edilen çocukları değerlendiren çalışmalar, bu çocukların işitme, konuşma kabiliyetinde ve okul başarısında belirgin bir artış olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla bu insanların bir an önce gerekli çözüme ulaşmak adına Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ya da Odyologlara başvurması elzemdir.

Enfeksiyonlar, genetik yatkınlıklar, yaşlanma, ilaç kullanımı gibi birçok sebep işitmeyi bozabilmektedir. İleri teknoloji ve modern tıp sayesinde pek çok hastalıkta olduğu gibi işitme kaybında da çeşitli tedavi ve işitme cihazı alternatifleri hastalara tavsiye edilebilmektedir.  Günümüzde işitme kayıplı hastalara gerekli durumlarda medikal tedavi verilebilmekle birlikte, halen altın standart olan işitme cihazlarını öneriyoruz. Bazı durumlarda hastaların işitme kaybının türü ve kulağın işitme cihazı kullanımına uygun olmaması sebebiyle bu kişilere farklı tedavi alternatifleri sunmak önem teşkil etmektedir. Örneğin, sık dış  kulak yolu iltihabı geçiren, dış kulak yolu işitme cihazı için uygun olmayan, gelişimsel olarak kulak kepçesine sahip olmayan ve iletim tipi işitme kaybı olan hastalar klasik işitme cihazları için maalesef uygun adaylar değildir. Bu nedenle kemiğe implante edilebilir işitme cihazları (BAHA – Bone Anchored Hearing Aids) bu grup hastalar için altın değerinde bir alternatif olarak önümüze çıkmaktadır.





 

Baha, kemik entegre titanyum implant ile kafatasına bağlanan implante edilebilir bir perkütan kemik iletimli işitme cihazıdır. 1977'den beri kullanılmaktadır ve FDA tarafından 1996'da Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iletim tipi ve mikst işitme kayıplarının tedavisi için onaylanmıştır. 2002 yılında FDA, tek taraflı sensörinöral işitme kaybının tedavisi için kullanımını da onaylamıştır. Bugün dünyada Baha implantı olan 75.000'den fazla insan bulunmaktadır.

Baha, geleneksel işitme cihazlarından yararlanamayan kronik kulak enfeksiyonları, doğuştan dış kulak yolu yokluğu ve tek taraflı iletim tipi sağırlığı olan kişilere yardımcı olmak için kullanılır. Sistem cerrahi olarak kulak arkasındaki mastoid kemiğe implante edilir ve sesin orta kulak yerine doğrudan kemik yoluyla iletilmesine izin verir.
 

Baha teknolojisinden önce sıklıkla kullanılan kemik iletim tipi işitme cihazları kullanılmaktaydı. Bu cihazlar gözlük tipinde ya da bant tipinde olabilmektedir. Ancak bu geleneksel kemik iletkenlerinin çeşitli dezavantajları bulunmaktadır. Cilt, sesin iç kulağa ulaşması için bir bariyer görevi gördüğü için ses kalitesinden hastalar şikayet etmektedir. Diğer yandan kafa bandının sürekli baskısı nedeniyle ağrı ve baş ağrılarından şikayet edebilmektedirler. Uzun yıllardır yapılan çalışmaların ve teknolojik ilerlemelerin temel amacı, implante edilebilir cihazlar ile hastaların konforunu ve uyumunu yükseltmek olmuştur.

Baha sistemi, iletim bozukluğu olan kişiler için gerçek bir çözüm olabilir. Baha’nın ses işlemcisi doğrudan kafatası kemiğine entegre edilmiştir. Doğrudan bir arayüze sahip olması sebebiyle, geleneksel bir kemik iletkeninden önemli ölçüde daha iyi ses kalitesi sunar. Ses işlemcisi, geleneksel kemik iletkeniyle ilişkili baş ağrılarını ve ağrıları önleyerek cilde baskı yapmadan çalışır, mükemmel bir kullanım rahatlığı ve daha iyi bir estetik sonuç sunar.
 
Baha;

Sistem, sesin dış kulak yolunu ve orta kulağı atlayarak iç kulağa gitmesi için bir yol olarak doğal kemik iletimini güçlendirerek çalışır. Titanyum implant kısa bir cerrahi işlem ile yerleştirilir ve zamanla kafatası kemiği ile doğal olarak bütünleşir. İşitme için, ses işlemcisi ses titreşimlerini harici abutment aracılığıyla titanyum implanta iletir. Titreşimli implant, kafatasında ve iç kulakta, dolayısıyla iç kulağın sinir liflerini uyararak işitmeye izin veren titreşimler oluşturur. Baha ses işlemcisi, kişinin kemik iletimi yoluyla doğal duyma yeteneğini kullandığından, en az geleneksel bir hava iletim cihazı kadar iyi bir ses kalitesi sunar. Yüksek düzeyde amplifikasyona ihtiyaç duyanlar için geribildirim ve rahatsızlıkla ilgili sorunlar genellikle çözülmüş olur.

Kemiğe implante işitme cihazları ülkemizde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmaktadır. KBB uzmanları ve Odyoloji uzmanları tarafında, farkındalığı düşük olan bu rehabilitasyon seçeneğinin hem uzmanlık sonrası eğitimde hem kamuoyu bilgilendirmeleri ile daha fazla üzerinde durulması toplum sağlığı açısından ciddi boyutta faydalar sağlayacaktır.

                                                                                                                 
      
 Op. Dr. Ozan Erol