Yapay zeka bugün hayatımızın pek çok alanında kullandığımız, işlerimizi önemli ölçüde kolaylaştıran görece yeni bir kavram aslında. Navigasyon ve haritalandırma, müzik besteleme, sürücüsüz arabalar, Siri ve Alexa gibi kişisel asistanlar en basit örneklerden bazıları. Kullandığımız bu yapay zeka aslında "zayıf yapay zeka" olarak kabul edilir ve yapay zekanın basit bir formudur. Ancak gelecekte bilişsel görevlerin çoğunu veya tamamını insanlardan daha iyi yapabilecek “güçlü yapay zeka” veya bir süper zeka geliştirilmesi düşünülmektedir.
Bunlarla birlikte psikolojide yapay zeka psikiyatrik bozuklukların tahmini, teşhisi ve tedavileri geliştirmek için kullanıyor ve psikiyatriyi yeniden şekillendirme potansiyeline sahip olduğu düşünülüyor. Çok büyük sayıda verileri kaydetmek, ruh sağlığı problemlerine yatkınlaştırıları keşfetmek, teşhislerin doğruluğunu geliştirme ve tedavilerin etkililiğini değerlendirmeye katkı sağlayabiliyor. Örneğin yapay zeka otizmin gelişmesinde etkisi olan genleri belirlemede veya depresyon risk faktörlerini belirlemede faydalı olabilir. Anksiyete bozuklukları, bağımlılık, travma sonrası stres bozukluğu tedavisi de yapay zekanın sık kullanıldığı alanlardan birisi. Örneğin savaş mağduru olan danışana sanal gerçeklik ile savaş similasyonu oluşturulmakta ve danışanın travmatik stresörler ile baş etmesi ve uyum sağlayabilmesi için ortam oluşturulmaktadır. Benzer uygulama fobi tedavisinde de görülmekte, çeşitli fobiler için sanal gerçeklik uygulamaları günümüzde oldukça yaygın kullanılmaya başladı. Gelecekte ise evlilikte yaşanan problemler ve aile içi şiddetin tespit etmek için kullanılabileceği, alzheimer ve şizofreni tanı ve teşhisinde kullanılabileceği öngörülen konular arasında.
Arş. Gör. Merve Seven
Kaynakça
https://www.psychologytoday.com/us/basics/artificial-intelligence
Derin, G. (2020). Yapay Zekâ Psikolojisi ve Sanal Gerçeklik Uygulamaları.
Öztürk E, editör. Siber Psikoloji,
1, 41-7.
