Karar Yorgunluğu Sendromu

Psikologlar yıllar boyunca insanların nasıl karar verdiklerini ve bu süreç boyunca algılar, düşünceler, duygular gibi bileşenlerin nasıl etkili olduğunu araştırmışlardır. Karar verme kişinin bilinçli olarak gerçekleştirdiği, genellikle uzun süreli hafızanın aktif olduğu bir eylemdir. Karar yorgunluğu ise, kişinin karar verme süreci ve bu süreci kontrol etmedeki davranışsal yeteneğinin bozulmasıdır.

Nasıl ki kişi fiziksel olarak çok efor sarf ettiğinde kaslarında bir yorgunluk ortaya çıkıyorsa, karar vermek üzerine bilişsel olarak çok fazla mesai harcadıklarında da içsel kaynaklarını tüketebilir yani ego tükenmesi yaşayabilir. Özellikle sağlık alanında çalışanlar (doktorlar, hemşireler, psikologlar) her gün birçok karar verme durumu ile karşı karşıya kalmakta, bu kararlar hastanın yaşamını etkileyeceğinden yüksek oranda risk yaratmakta ve strese sebep olabilmektedir. Sık sık kararsızlık yaşama, karar verme zorunluluğunun baskı yaratması ve böylece kişinin içsel kaynaklarının tükenmesi tükenmişlik sendromuna yol açabilir. Tükenmişlik ile beraber kişinin enerjisi tamamen tükenirse, artık psikolojik ve fizyolojik olarak birçok hastalığa karşı dayanıksız hale gelebilir. Özetle; mesleki hayatlarında karar yorgunluğu yaşayan kişiler hem ruhsal hem de fiziksel olarak tükenmişlik yaşayabilir ve bu da kişilerin hem özel hem de profesyonel hayatındaki işlevselliğini düşürebilir.

Arş. Gör. İrem Uyar

Kaynaklar

Stenning, K., van Lambalgen, M., "Reasoning Logic and Psychology", Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science, 2010, Cilt 2, Sayı 5, s. 555.
Karakaş, S., "Kognitif Nörobilimler", Bölüm 1, MN Medikal & Nobel, Ankara, 2008, s. 12-23.
Tierney, J. (2011). Do you suffer from decision fatigue? New York Times, s. 111.
Baumeister, R. F., Bratslavsky, E., Muraven, M., ve diğerleri (1998). Ego depletion: Is the active self a limited resource? Journal of Personality and Social Psychology, 74(5), 1252–1265.
Eroğlu, F. (2006). Davranış Bilimleri, 7. Bsk., İstanbul: Beta Yayınları.